Home » Archief » Valentijn appeltaart

Liefde gaat door de maag

“Neemt appelen die alderbest breken. Die suldy scellen ende wel cleyne sniden. Maer wacht datter gheen carnen ofte sloechuysen in en vallen, want die carnen souden dye gheheele taerten bederven.”

Tot op de dag van vandaag is de appeltaart de populairste taart van bakkend Nederland. Iedereen heeft namelijk wel zijn eigen manier als het gaat om appeltaarten bakken; verschillende verhoudingen van suiker en kaneel, wel of geen gevlochten ruitpatroon boven op de taart en sommigen gebruiken geheime recepten die generatie op generatie doorgegeven worden. Maar hoe je je appeltaart ook bakt, oma’s appeltaart is altijd het lekkerst. En net zoals oma is het recept van appeltaart in Nederland al eeuwen oud.

Eerste kookboek in Nederland

In 1514 wordt in Brussel één van de allereerste Nederlandse kookboeken gedrukt. Tot dan toe maakten koks voornamelijk gebruik van Italiaanse en Franse kookboeken. Deze boeken waren vooral bedoeld voor de rijken en beter bedeelden binnen de samenleving. Een kookboek in de Nederlandse taal met Nederlandse gerechten bestond gewoonweg nog niet. Totdat in 1514 “Een notabel boecxken van cokeryen” verscheen. In dit boek vinden we voor het eerst een Nederlands recept voor appeltaart, of misschien moeten we wel liefdestaart zeggen…

Appeltaart recept valentijn

De appeltaart zoals beschreven in het boecxken verschilt nogal van wat wij ons tegenwoordig inbeelden bij een appeltaart. Ten eerste, ging het echt om de vulling van de taart. De knapperige korst die wij tegenwoordig zo lekker vinden, was toen slechts bijzaak. De meeste taarten hadden zelfs helemaal geen bodem en werd gebakken in dikke aardwerken schalen of vormen.

Ten tweede was de vulling van de taart, naast appels, samengesteld uit vele verschillende kruiden en specerijen die lust opwekkende eigenschappen bezaten. Denk bij deze afrodisiaca onder andere aan kaneel, gember, kruidnagel, rozemarijn, tijm, peper en lavendel. Toevallig is dat we veel van deze kruiden en specerijen ook terugvinden in de appeltaart van 1514. Daar komt bij dat de grote hoeveelheid exotische specerijen een dergelijke taart destijds zeer duur maken, belachelijk duur zelfs. Je moest een flinke portemonnee hebben om exotische specerijen in huis te halen. Maar goed, dan verzekerde je jezelf en je partner wel van onuitputtelijk wilde nachten.

Koken en liefde zijn onlosmakelijk met elkaar verboden. Het was niet ongewoon om taarten maar ook koekjes, wafels en pannenkoeken in de vorm van een hart te serveren. In de kasteelkeuken van het Muiderslot vinden we verschillende wafelijzers in de vorm van een hart en prijken de verliefde Venus en Mars op het kruidenkabinet…

Zin in meer zoetigheid? Ga aan de slag met het maken van heerlijke taarten en pasteien! In dit smakelijke kookboek zijn 15 recepten te vinden voor de meest fantastische creaties. Je shopt dit kookboek hier.

Ingrediënten

Haal deze vast in huis.

  • 250 gram bloem
  • 100 gram boter (op kamertemperatuur)
  • 80 ml water, 1 ei, Snufje zout
  • 8 flinke appels
  • 60 gram rietsuiker
  • 1 eetlepel honing
  • 1 sinaasappel
  • 1 theelepel kaneel, 1 theelepel gember
  • 1 theelepel venkelzaad, 1 steranijs
  • 10 peperkorrels, 2 kruidnagels, ½ theelepel foelie
  • ½ theelepel kardemom zaden, 1 tak rozemarijn, 5 takjes tijm, 1 laurierblad

Het recept

Verwarm de oven voor op 180 graden.

Breek het ei en kluts door met een vork. Je hebt voor de volgende stap alleen de helft van het ei nodig. Bewaar de andere helft voor later.

Maak een soepel deeg door de bloem te mengen met de boter, water, de helft van het ei en zout. Kneed het kort. Verpak vervolgens het deeg in plasticfolie en laat het circa 30 minuten rusten in de koelkast.

Pluk de takjes tijm, snij de rozemarijnblaadjes en het laurierblad fijn. Doe bij alles elkaar in een schaaltje en zet het apart.

Kneus de kardemom zaden en verwijder de korrels uit het schilletje. Neem een vijzel en doe daar de kruidnagel, kardemom korrels, peperkorrels, steranijs en venkelzaden in en vermaal tot een grof poeder. Doe in het een schaaltje en zet apart.

Schil de appels, verwijder het klokhuis en snij in grove stukken. Neem een grote kom en voeg daar de appels, de gevijzelde en de overige specerijen, de kruiden, de suiker en de honing aan toe en mix door elkaar. Rasp de schil van de sinaasappel en voeg toe aan het appelmengsel.

Neem een grote aardewerken taartvorm of ovenschaal en doe de appels hierin.

Neem het deeg uit de koelkast en rol deze op een bebloemde ondergrond uit tot een plak van ongeveer 1 cm dik. Dek hiermee de taartvorm af. Het deeg werkt als een soort deksel.

Als je nog deeg over hebt kan je hiermee decoraties aanbrengen op de bovenkant van de taart.

Smeer het deeg in met het overgebleven ei en bak de taart ongeveer 45 tot 60 minuten in de oven op 170-180graden.

Laat de taart na het bakken even afkoelen voordat je hem opschept. Tip: Je kan aan de appelvulling amandelen, walnoten of een scheut van je favoriete sterke drank toevoegen voor een extra kick.